Addison Hastalığı Nedir?
Addison hastalığı, böbrek üstü bezinde aldosteron ve kortizol hormonlarının yetersiz üretiminden dolayı meydana gelen bir hastalıkdır. Böbrek üstü bezinin yetersiz kaldığı durumlarda, salgılanma azaldığından kanda hormonlar azalmaktadır.
Her yaşta görülebilen bir hastalıktır. Böbrek üstü bezinin doğru çalışmasında yeterli olarak salgılanan kortizol hormonu kan şekerini dengelemeye, iltihabi durumlara karşı savunmaya geçmesine, yağ, karbonhidrat ve proteinlerin metabolizmasına katkı sağlamaktadır. Aldosteron hormonu ise, potasyum ve tuz miktarının kandaki seviyesini dengelemesine yardımcı olur.
Aldosteron ve kortizol hormonu yetersizliğinde görülen addison hastalığında, bazı durumlarda hastalar aniden Addison Krizi yaşayabilirler. Akut böbrek üstü bezi yetmezliği olan Addison Krizi, enfeksiyonal hastalıklar, stres, ameliyat, travma gibi nedenlerden dolayı meydana gelebilmektedir. Ölümcül riski olduğu için hastaya hemen müdahale edilmelidir.
Addison Hastalığı Belirtileri
- Vücudun susuz kalması
- Kabızlık ya da ishal
- Karnın ağrıması
- Düşük kan basıncı
- Düşük kan şekeri
- Zayıflama
- Tuz açlığı
- Baş dönmesi
- Halsizlik
- Kıllarda azalma
- Ciltte koyulaşma, koyu leke oluşumu
Addison Krizi Belirtileri
- Hastada şok hali
- İshal
- Sürekli kusma
- Bacak, karın ve bel bölgesinde şiddetli ağrılar
- Şuursuzluk
- Kan basıncının düşmesi
- Düzensiz nabız
Addison Hastalığı Neden Olur?
Böbrek üstü bezlerinde görülen hasarlanmadan dolayı kortizol eksikliği meydana gelmektedir. Böbrek üstü bezi hasarından kaynaklanan yetersiz aldosteron ve kortizol salgılanımı, bağışıklık sistemine zarar verir. Hormon eksikliği olan kişilerde herhangi bir yaralanmalı kaza gibi travma sonrası, soğuk algınlığı gibi stresler Addison Krizi'ni tetikleyebilmektedir.
Addison Krizi Risk Grupları
- Vücutta sıvısı azalan kişiler
- Böbrek yetmezliği olanlar
- Hipofiz bezi hasarı olanlar
- Addison hastaları
- Stresli ameliyat hastaları, fiziksel travma yaşayanlar
Addison Hastalığı Tanı Yöntemleri
Addison hastalığında hormon değerlerine bakmak için kan testleri istenir. ACTH ve ACTH Uyarı Testi, açlık kan şekeri testi, BUN testi, kortizol testi, serum sodyum ya da serum potasyum testi gibi tanı yöntemlerine başvurulur.
Addison Hastalığı Tedavisi
Hastalığın tedavisinde kriz görülen kişilerin, toplardamarına ya da kaslarına hidrokortizon enjekte edilir. Medikal tedavi ile hastadaki hormon seviyesinin arttırılması amaçlanır. Cerrahi tedavi yapılacak hastaya, ameliyat olacağı güne kadar ilaç kullanımı önerilir.
Addison Hastalığı İçin Hangi Bölüme Gidilir?
Hastalığın belirtileri görüldüğünde İç Hastalıkları (Dahiliye) ya da Endokrinoloji bölümüne gidilmelidir.