Botulizm Gıda Zehirlenmesi Nedir?

Botulizm, ölümcül tehlike taşıyan bir tür gıda zehirlenmesi hastalığıdır. Clostridium Botulinum bakterisinin neden olduğu bir zehirlenmedir. Sosis biçimine sahip olan bu bakteri, tüm memeli canlılarda zehirlenmeye neden olabilmektedir.

Botulizm hastalığı, bakteri tarafından üretilen zehri yenmesi durumunda meydana gelir. Öldürücü etkiye sahip olan bakteri vücuda girdiğinde, ilk olarak yüz kaslarında hasar yaratır. Yüz felci ile başlayan hastalık bacaklara yayılım gösterir. Bazı hastalarda solunum kaslarında felç gözlemlenir ve solunum yetersizliği meydana gelir. Zehirlenme 12-36 saat içerisinde belirti gösterir. Bazı hastalarda iki hafta sonra bulgular ortaya çıkar.

En zararlı zehir olan Klostridium Botulinum bakterileri, proteinlerin içerisinde üremektedir. Gıdalarda gelişen bakteri, zehirli gıdayı tüketen kişilerde hayati tehlikeye yol açar. Doğada bulunan bu bakteri, gıdalara yerleşerek felç yaratan bir zehire dönüşür. Havasız, oksijensiz ortamda rahatlıkla çoğalabilen bakteri, kabuklu deniz hayvanlarında, hayvan dışkılarında, bazı toprak türlerinde, nehir ve deniz diplerinde normalde bol oranda bulunmaktadır. 

Botulizm Bakterisi En Çok Nelerde Görülür?

Botulizm zehirlenmesi en çok toprak ve baldan kaynaklı görülmektedir. Yara yoluyla bulaşma ihtimali vardır fakat çok ender rastlanır. Gerekli koşullarda hazırlanmayan ev konserveleri tehlike yaratmaktadır.

- Bal

- Evde yapılan konserveler

- Deniz mahsülleri

- Sebze konservelerinde

- Sucuk, salam, sosis gibi işlenmiş gıdalarda

Yetişkinlerde Botulizm Belirtileri

- Göz kapağının düşmesi

- Ağız kuruması

- Yutma zorluğu

- Baş dönmesi

- Halsizlik

- Bulanık görmek

- Boynu ve başı taşıyamama

- Nefes alırken güçlük

- Boğazda ağrı

- Sersemlik hali

- Konuşmada zorlanma

Bebek ve Çocuklarda Botulizm Belirtileri

- İştahsızlık

- Kasların gevşekliği

- Karında şişlik

- İnleme şeklinde ağlama

- Halsizlik, uyku hali

- Başını taşıyamama

- Göz kapaklarının düşmesi

- Bazen ishal, bulantı, kusma

Botulizm Zehirlenmesinden Korunmanın Yolları

- Fırında patates yaparken, folyo kağıdına sarılmamalı. Fırından çıktıktan sonra tekrar buzdolabına koyulmamalıdır. Patatesler sıcakken yenilmelidir.

- Kapağı şişen konserveleri atılmalıdır.

- Yemeğin görüntüsü değişmiş ise, bozuk olduğundan şüphe ediliyorsa tadına bakılmamalıdır.

- Yaralanma durumunda, sağlık ocağına gidilmelidir. Ufak yaralarda dahi pansuman hekim tarafından yapılmalıdır.

- Göz kapağı düşmesinden şüphe edildiği anda hekime başvurulmalıdır.

- Evde yapılan konserveleri kullanmadan önce, yaklaşık 20 dakika kaynar suda bekletilmelidir.

- Baharat, sarımsak gibi içerisinde ürün olan yağlar dolapta muhafaza edilmelidir.

- İki yaştan daha küçük çocuklara bal verilmemelidir.

Botulizm Zehirlenmesi Nasıl Teşhis Edilir?

Hastanın tıbbi öyküsü dinlendikten sonra klinik muayene yapılır. Hastanın şüphelendiği gıda varsa, gıda analiz edilebilir. Dışkı incelemesi, kan testleri, beyin omurilik sıvısı incelemesi ve MR gibi yöntemlerden yararlanılır. 

Botulizm Zehirlenmesi Nasıl Tedavi Edilir?

Hastada görülen belirtilere göre tedavi yapılır. Yutma güçlüğü çeken, beslenemeyen hastalara tüple besin desteği verilir. Hastaya solunum, oksijen desteği sağlanır. Zehire karşı antitoksin tedavisi uygulanır. Toksinlerin atılması için mide temizlenir ve ishal, kusmaya yol açan ilaçlar verilir. 

Botulizm Gıda Zehirlenmesi İçin Hangi Bölüme Gidilir?

Botulizm Gıda Zehirlenmesi belirtileri görüldüğünde Enfeksiyon Hastalıkları bölümüne gidilmelidir.